سلامت دهان و دندان کودکان یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های والدین در تهران و سراسر جهان است. یکی از مشکلات رایج که می‌تواند سلامت دندان‌های کودکان را تهدید کند، پلاک دندان است. پلاک، لایه چسبناک و بی‌رنگی از باکتری‌ها و مواد غذایی است که به طور مداوم روی دندان‌ها تشکیل می‌شود. اگر پلاک به موقع برداشته نشود، می‌تواند منجر به پوسیدگی دندان، بیماری‌های لثه و سایر مشکلات دهانی در کودکان شود. در این مقاله، به بررسی جامع پلاک دندان در کودکان، راه‌های موثر پیشگیری و روش‌های درمانی آن می‌پردازیم تا والدین عزیز در تهران بتوانند با آگاهی کامل از سلامت دندان‌های فرزندان خود محافظت کنند.
“کلینیک دندانپزشکی دلین، با تیمی متخصص و تجهیزات پیشرفته، بهترین مراقبت‌ها را برای لبخندی زیبا و سالم به شما ارائه می‌دهد.”
پلاک دندان چگونه در کودکان تشکیل می‌شود؟
دهان کودکان به طور طبیعی حاوی باکتری‌های مختلفی است. هنگامی که کودکان غذا می‌خورند یا می‌نوشند، به خصوص مواد غذایی و نوشیدنی‌های شیرین و چسبنده، این باکتری‌ها از قندها و کربوهیدرات‌های موجود در آن‌ها تغذیه می‌کنند. در نتیجه این فرآیند، اسید تولید می‌شود. این اسید به مینای دندان حمله می‌کند و در طول زمان می‌تواند باعث پوسیدگی دندان شود. پلاک دندان، بستری مناسب برای تجمع و فعالیت این باکتری‌ها و تولید اسید فراهم می‌کند.
چرا پلاک دندان برای کودکان خطرناک است؟
- پوسیدگی دندان (Dental Caries): اسید تولید شده توسط باکتری‌های موجود در پلاک، مینای دندان را حل کرده و به مرور زمان حفره‌هایی در دندان ایجاد می‌کند که به آن پوسیدگی دندان می‌گویند. پوسیدگی دندان می‌تواند باعث درد، عفونت و در نهایت از دست دادن دندان‌های شیری شود که این امر بر رویش دندان‌های دائمی نیز تاثیر منفی می‌گذارد.
- بیماری‌های لثه (Gum Disease): تجمع پلاک در امتداد خط لثه می‌تواند باعث التهاب و قرمزی لثه شود که به آن ژنژیویت می‌گویند. اگر ژنژیویت درمان نشود، می‌تواند به مراحل پیشرفته‌تر بیماری‌های لثه مانند پریودنتیت تبدیل شود که به بافت‌های نگهدارنده دندان آسیب می‌رساند و در نهایت منجر به لق شدن و از دست دادن دندان‌ها می‌شود.
- بوی بد دهان (Halitosis): باکتری‌های موجود در پلاک می‌توانند ترکیبات گوگردی تولید کنند که عامل اصلی بوی بد دهان در کودکان است.
- تغییر رنگ دندان‌ها: پلاک می‌تواند باعث زرد یا قهوه‌ای شدن سطح دندان‌ها شود.
راه‌های موثر پیشگیری از پلاک دندان در کودکان
پیشگیری همیشه بهتر از درمان است. با رعایت نکات زیر می‌توانید از تشکیل پلاک دندان در کودکان خود جلوگیری کنید:
- مسواک زدن منظم و صحیح:
- از بدو رویش اولین دندان کودک، مسواک زدن را با یک مسواک نرم و کوچک و مقدار کمی خمیر دندان حاوی فلوراید (به اندازه یک دانه برنج برای کودکان زیر 3 سال و به اندازه یک نخود برای کودکان 3 تا 6 سال) شروع کنید.
- به کودکان بالای 6 سال آموزش دهید که حداقل دو بار در روز (صبح بعد از صبحانه و شب قبل از خواب) به مدت دو دقیقه تمام سطوح دندان‌های خود را به آرامی و با حرکات دورانی مسواک بزنند.
- بر مسواک زدن کودکان کوچکتر نظارت داشته باشید و در صورت نیاز به آن‌ها کمک کنید تا تمام سطوح دندان‌ها به خوبی تمیز شوند.
- استفاده از نخ دندان:
- به محض اینکه دندان‌های کودک به هم نزدیک شدند، استفاده از نخ دندان را برای تمیز کردن بین دندان‌ها و زیر خط لثه که مسواک به آن‌ها دسترسی ندارد، شروع کنید.
- برای کودکان کوچکتر می‌توانید از نخ دندان‌های دسته‌دار استفاده کنید.
- به کودکان بزرگتر نحوه صحیح استفاده از نخ دندان را آموزش دهید.
- رژیم غذایی سالم و محدود کردن مصرف قند:
- مصرف مواد غذایی و نوشیدنی‌های شیرین و چسبنده مانند آب نبات، شکلات، نوشابه‌های گازدار و آبمیوه‌های صنعتی را در رژیم غذایی کودکان محدود کنید.
- میان وعده‌های سالم مانند میوه‌ها، سبزیجات، پنیر و ماست را جایگزین تنقلات شیرین کنید.
- سعی کنید مصرف مواد قندی در بین وعده‌های اصلی غذا به حداقل برسد.
- مراجعه منظم به دندانپزشک:
- اولین مراجعه کودک به دندانپزشک باید در عرض شش ماه پس از رویش اولین دندان یا حداکثر تا یک سالگی انجام شود.
- پس از آن، معاینات منظم دندانپزشکی هر شش ماه یکبار برای بررسی سلامت دهان و دندان، تشخیص زودهنگام مشکلات و دریافت راهنمایی‌های لازم ضروری است. دندانپزشک می‌تواند پلاک و جرم‌های تشکیل شده را به طور حرفه‌ای تمیز کند.
- استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید (با تجویز دندانپزشک):
- در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید را برای کمک به تقویت مینای دندان و جلوگیری از پوسیدگی توصیه کند. استفاده از دهانشویه برای کودکان زیر 6 سال توصیه نمی‌شود زیرا خطر بلعیدن آن وجود دارد.
روش‌های درمان پلاک دندان در کودکان
اگر پلاک دندان در کودکان تشکیل شده باشد، برداشتن منظم و صحیح آن در خانه و مراجعه به دندانپزشک برای جرمگیری حرفه‌ای از اهمیت بالایی برخوردار است:
- مسواک زدن و نخ دندان کشیدن دقیق: والدین باید بر مسواک زدن و نخ دندان کشیدن کودکان نظارت داشته باشند و اطمینان حاصل کنند که تمام سطوح دندان‌ها به خوبی تمیز می‌شوند.
- جرمگیری حرفه‌ای (Professional Teeth Cleaning): دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان می‌تواند با استفاده از ابزارهای مخصوص، پلاک و جرم‌های سخت شده (تارتار) را که با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن در خانه قابل برداشتن نیستند، به طور کامل تمیز کند. این کار به حفظ سلامت لثه و جلوگیری از پیشرفت پوسیدگی دندان کمک می‌کند.
- آموزش بهداشت دهان و دندان: دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان و دندان می‌تواند به کودکان و والدین آن‌ها آموزش‌های لازم در مورد نحوه صحیح مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و اهمیت رژیم غذایی سالم را ارائه دهد.
والدین عزیز ، سلامت دندان‌های فرزندانتان در دستان شماست!
با رعایت نکات پیشگیرانه و مراجعه منظم به دندانپزشک در تهران، می‌توانید از تشکیل پلاک دندان در کودکان خود جلوگیری کرده و لبخندی سالم و زیبا را برای آن‌ها به ارمغان بیاورید. به یاد داشته باشید که آموزش بهداشت دهان و دندان از سنین پایین، سرمایه‌گذاری برای سلامت آینده فرزندانتان است. در صورت داشتن هرگونه سوال یا نگرانی در مورد سلامت دهان و دندان کودکتان، حتماً با دندانپزشک خود در تهران مشورت کنید.
📞 مشاوره رایگان – با ما تماس بگیرید یا نوبت آنلاین رزرو کنید!
